Musea in Ulaanbaatar
National Museum of Mongolia
Het nationaal historisch museum van Mongolië, gelegen naast het parlement. Bijna verplichte kost voor iedereen die voor het eerst in Mongolië aankomt. Hier vind je archeologische vondsten van bijvoorbeeld Xiongnu en natuurlijk het Mongoolse Rijk. Ook heeft het museum een grote collectie traditionele kleding. Dit was het allereerste museum in Mongolië, opgericht in 1924. De opstelling komt tegenwoordig wel wat verouderd over, daarom is er nu ook een geheel modern historisch museum, zie hieronder. Maar als twee historische musea wat te veel wordt, ga dan voor deze. Gek genoeg is hier meer informatie in het Engels te vinden. Daarnaast is de opstelling overzichtelijker en kleiner.
Chinggis Khaan National Museum
Dit nieuwe historische museum werd geopend in 2022. Het laat zien hoe belangrijk het ‘nationale verhaal’ van Mongolië is voor de politiek. Er wordt flink geïnvesteerd in het ophemelen van de Mongoolse geschiedenis, met name alles rondom Djengis Khan. Het gevolg is een nogal gekleurd verhaal, met gek genoeg bijna geen Engelse teksten. Die hebben plaats moeten maken voor traditioneel Mongoolse schrift, dat door de overheid actief wordt gepromoot. Vanaf 2025 moeten alle officiële overheidsdocumenten in Cyrillisch én Bichig, het traditionele schrift, worden geschreven. In het museum is ook een grote replica te vinden van een fontein in Karakorum, de oude hoofdstad van het Mongoolse Rijk. De fontein werd beschreven door de Vlaamse monnik Willem van Rubroeck en was gemaakt door een metaalbewerker uit Parijs. Er is niks meer van over gebleven en de replica is gebaseerd op de tekst van Rubroeck.
Lees hier de originele tekst uit het verslag van Willem van Rubroeck:
At the entrance of this great palace – for it would not seem fit to bring there goatskin bottles of milk or other drinks – master William of Paris placed a great silver tree, at the foot of which are four silver lions having a spout and all pouring forth mare’s white milk. Four spouts are introduced in the tree at its top, and from there they pour out their milk from the mouths of gilded serpents whose tails twine around the trunk of the tree. From one of these channels flows the wine, from another caracosmos (airag), or purified mare’s milk, from the third bal (mede), or honey-drink, and from the fourth rice mead; and each liquor is received at the foot of the tree in a special vase. On top the artist had placed an angel with a trumpet and underneath the tree he had made a vault in which a man can hide. There is a pipe extending upwards through the middle of the tree to the angel. At first he made bellows, but they did not produce enough wind. Outside the palace is a cavern where the drinks are kept and where there are servants ready to pour, at the first sound of the angel’s trumpet. And the branches of the tree are of silver and the leaves and fruits also. When the head cup-bearer wants a drink, he calls to the angel to sound the trumpet. Then the man hidden in the vault blows in the pipe that reaches the angel; the angel places the trumpet to his mouth and the trumpet blows very loudly at a distance. At this resounding voice the servants who are in the cavern, each pours his liquor into the spout assigned, and the spouts pour it into the vases standing at the foot of the tree, and then the cup-bearers draw of that liquor and carry it to the men and women of the palace.
Mongolian Natural History Museum
Dit museum huisvest een omvangrijke natuurhistorische collectie, met als hoogtepunten complete skeletten van dinosauriërs die in Mongolië zijn gevonden. Met name de Tarbosaurus bataar, de Mongoolse variant van de Tyrannosaurus rex, maakt indruk. Ook vind je hier alle mogelijke opgezette dieren die in Mongolië voorkomen, een grote collectie vlinders en nogal knullige maar leuke installaties over de oorsprong van het heelal. Het gebouw was oorspronkelijk het communistische Lenin Museum, en sporen daarvan vind je nog overal terug. Teksten zijn vaak in het Engels. Absoluut een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de natuur(historie) van Mongolië.
Choijin Lama Temple Museum
Vlak naast het Sükhbaatar plein, tussen de moderne wolkenkrabbers, ligt het Choijin Lama museum. Het tempelcomplex werd gebouwd tussen 1904 en 1908 en herbergt een imposante collectie van Boeddhistische beelden, maskers en artefacten. Tijdens het communisme werd alles wat met Boeddhisme te maken had streng onderdrukt, maar deze tempel bleef gespaard omdat het veranderde in een museum. Nu kun je er dwalen door de tempels en je vergapen aan de Boeddhistische kunstwerken. Er staan enkele borden met wat gebrekkige informatie in het Engels, als je meer wil weten is het verstandig om je van tevoren in te lezen.
IQ Museum / International Intellectual Museum
Tot slot even heel wat anders. Dit museum, op een half uurtje lopen van het Sükhbaatar plein, staat vol puzzels en spelletjes. Puzzels en andere denkspelletjes zijn erg populair in Mongolië, er zijn zelfs speciale scholen voor denksporten. Niet zo gek dus, dat er ook een museum voor is. En het heeft zelfs een Engelstalige website (zelfs bij de grote musea is dit niet vanzelfsprekend): https://iqmuseum.mn/en/