Eigenlijk is het hele land één grote bezienswaardigheid. Zodra je Ulaanbaatar uitrijdt is alles bijna even spectaculair en kun je je eindeloos vergapen aan de uitgestrekte landschappen. Maar natuurlijk heeft elk gebied een aantal hoogtepunten. Hier een overzichtje van enkele highlights die ik zelf heb bezocht, het is dus verre van compleet!

Gobiwoestijn

Veel tours van enkele dagen vertrekken vanuit Ulaanbaatar in zuidelijke richten naar de Gobi. De eerste nacht verblijf je in Baga Gazriin Chuluu. Dit is meteen één van de hoogtepunten. Dit berggebied vol met rotsen voelt magisch aan. Hier kun je eindeloos ronddwalen en overal is iets te ontdekken. Beklim een berg op zoek naar een adelaarsnest, of zoek tussen de rotsen naar oeroude rotstekeningen. Overal zie je grafcirkels, van de vele culturen die hun doden in dit imposante gebergte hebben begraven. Er zijn inmiddels een hele hoop gercamps (slaapplaatsen in gers voor toeristen) aan de randen van het gebergte om te overnachten. Als je liever bij een lokale familie wilt overnachten, ga dan naar Narkaa en Mendee. (Dit is mijn geadopteerde Mongoolse familie. Neem vooral contact met mij op als je van plan bent naar hun toe te gaan! Lees hier over mijn eerste ontmoeting met de familie.)

De meeste tourorganisaties blijven één nacht in Baga Gazriin Chuluu. Als je de gelegenheid hebt om een nachtje langer hier te blijven, kan ik dat van harte aanbevelen.

Na Baga Gazriin Chuluu is het een flinke dagrit naar het zuiden, naar Dalanzadgad, de hoofdstad van de provincie. Hiervandaan kun je bijvoorbeeld naar de Khongoryn Els / Singing dunes. Deze lange strook enorme zandduinen is een vreemd natuurverschijnsel. Midden in een woestijn met niets dan stenen is daar een kilometerslange strook van zand. Hier kun je overnachten bij lokale families, die door de klimaatverandering steeds meer moeite hebben om hun kuddes te onderhouden en daarom overstappen op het ontvangen van toeristen. Het zijn kamelenhouders en je kunt hier dan ook een tochtje maken op een kameel (verwacht daar niet al te veel van). Het beklimmen van de duinen is spectaculair, en vanwege het extreem losse zand niet makkelijk. Maar als je de top bereikt zijn de uitzichten meer dan adembenemend, zeker tijdens zonsondergang. Daar sta je dan op de top van een enorme zandduin naar de zonsondergang te staren, met bijtende pijn en je kuiten en tranen op je wangen.

De volgende grote attractie van de Gobi is Bayanzag / Flaming Cliffs, een indrukwekkend gebied met steile kliffen van rood zand. De plek is vooral bekend omdat hier veel fossielen van van dinosauriërs zijn gevonden. Tegenwoordig is er een klein museum over dat onderwerp, maar verwacht geen complete skeletten, daarvoor moet je naar het Natuurhistorisch Museum in Ulaanbaatar. Inmiddels is deze attractie zo populair geworden dat er looppaden zijn geïnstalleerd. Het is nog steeds een bezoek waard, maar alleen als je genoeg tijd hebt om een wandeling te maken buiten de gebaande paden. Bij een kort bezoek kun je niet ontsnappen aan de groepen Koreanen die op selfiejacht zijn. Overleg dit dus even met je gids.

Een andere populaire bestemming in de Gobi is Yolyn Am / Ice Valley, een vallei waar een groot gedeelte van het jaar nog ijs ligt. Ook hier is het erg toeristisch geworden en is het iets te druk voor een niet al te spectaculaire vallei. Kun je wat mij betreft overslaan ten gunste van meer tijd bij andere plekken. Er is nog veel meer te zien in de Gobi, van spectaculaire kliffen tot Boeddhistische tempels. En gewoon ergens stoppen om een stuk te wandelen of te genieten van de leegte. Eigenlijk is dat het meest spectaculaire aan reizen door de Gobi en heel Mongolië: de tussenruimtes. Focus dus niet te veel op de attracties maar geniet van uit het raam staren en een berg beklimmen tijdens de lunch.

Centraal Mongolië

Centraal-Mongolië is precies wat je verwacht van landschappen in Mongolië. Enorme uitgestrekte grasvlaktes, glooiende steppes met eenzame gers. Niet ver ten oosten van Ulaanbaatar ligt het populaire Terelj National Park, een bosrijk gebied dat vooral voor bewoners van Ulaanbaatar de nummer één bestemming is om even de stad uit te zijn. Dit is het meest toeristische gebied van Mongolië. Je vindt hier dus ook de meeste faciliteiten en een groot aanbod van activiteiten. Voor een iets luxer georganiseerde vakantie is Terelj een prima optie, maar voor de meeste bezoekers is het verstandig om Terelj links te laten liggen. Behalve als je wilt paardrijden, zie hieronder. Een bezoek aan Terelj wordt vaak gecombineerd met het enorme standbeeld van Djengis Khan, Genghis Khan Statue. Hier kun je tot op de rug van het paard van Djengis Khan klimmen. Is het spectaculair? Eigenlijk wel… Maar is dit waarvoor je naar Mongolië gaat? Nee, dat niet… Kortom, ten oosten van Ulaanbaatar kun je terecht als je een paar dagen over hebt en een kort rondje wil maken. Anders ben je beter af ten westen van Ulaanbaatar. Tenzij je dieper het oosten intrekt naar het land van Djengis Khan, maar dat heb ik zelf helaas nog niet gedaan dus ontbreekt in deze lijst.

Ten westen van Ulaanbaatar kom je al snel aan bij Hustai National Park, een populaire bestemming omdat dit de enige plek in Mongolië is waar wilde paarden leven. Deze Prezwalskipaarden (Takhi in Mongools) waren in het wild uitgestorven, maar zijn hier opnieuw uitgezet vanuit Nederland. In dit gebied liggen ook veel monumenten, met name van het Rijk der Göktürken (ca. 6e tot 7e eeuw). Die vormen een indrukwekkende lijn door de steppe.

Als je verder westelijk rijdt door een indrukwekkend landschap kom je uit bij Karakorum, de beroemde hoofdstad van het Mongoolse Rijk. Hier is echter niets van over, alleen een sokkel in de vorm van een schildpad. De resten van de stad werden in 1585 gebruikt om een tempel te bouwen. Deze tempel, Erdene Zuu, is nu de oudste tempel van Mongolië.

Nog wat verder westelijk kom je bij het prachtige Terkhiin Tsagaan Lake / White Lake. Een sprookjesachtig meer met veel vogels en omgeven door graslanden en jaks. Van hieruit kun je, bijvoorbeeld te paard, de nabijgelegen Khorgo vulkaan beklimmen (2210m). Vanaf de top heb je een adembenemend uitzicht over het vulkanische landschap.

West-Mongolië

Zeg je west-Mongolië, dan zeg je Altai. Dit legendarische gebergte is alles wat je ervan verwacht, en meer. Het land is hier uitgestrekter en ruiger dan bovenstaande gebieden, met minder toeristen. Het is dan ook een flink eind weg van Ulaanbaatar. Je kunt bijvoorbeeld met het vliegtuig naar Ölgii, om van daaruit je reis door de Altai te ondernemen. Uiteraard is het paard hier, net als in de rest van Mongolië, het meest geschikte vervoersmiddel. Je kunt prima zonder plan naar Ölgii reizen en daar een paardrijtocht boeken. Ölgii is het wilde westen van Mongolië, met voornamelijk islamitische (en bijzonder gastvrije) Kazakken. In plaats van de traditionele gers overnacht je hier in ‘gewone’ huizen, of in de Kazakse joert.

Een goed moment om naar de Altai te gaan is rond het eerste weekend van oktober, dan wordt namelijk het Golden Eagle Festival georganiseerd. De traditionele Kazakse adelaarsjagers komen hier ieder jaar bijeen om hun kunsten te laten zien. Vanaf een hoge bergtop wordt de adelaar vrijgelaten. Zijn jager trekt te paard een nepprooi achter zich aan, die de adelaar moet zien te pakken, waarna de punten worden uitgedeeld. Het is een waar spektakel. Tegelijkertijd wordt er gestreden om de mooiste traditionele outfit. Het festivalterrein is vlakbij Ölgii, je kunt dus het beste daar overnachten en liften naar het terrein.

Noord-Mongolië

In het noorden van Mongolië vind je de beroemde rendiervolken en traditionele sjamanen. De populairste bestemming is Lake Khövsgöl, tegen de Russische grens en niet ver van het Baikal meer. Helaas ben ik hier nog niet geweest dus moet deze bijzondere bestemming hier nog ontbreken. Hopelijk komt daar snel verandering in… Hetzelfde geldt voor de uitgestrekte steppes en geboortegrond van Djengis Khan in Oost-Mongolië.